اصلی‌ترین بخش کتاب و نشریات را متن تشکیل می‌دهد و شامل هر عنصری که دارای حروف، اعداد و نمادها است می‌شود، لذا چیدمان و شکل ظاهری متن‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با توجه به اهمیت متن/تایپ، یکی از نکات اصولی در صفحه آرایی، مربوط به تایپوگرافی کتاب و نشریات می‌باشد و اطلاع کافی از اصول کلی تایپوگرافی کتاب بسیار اهمیت دارد چراکه تصمیم‌گیری در طراحی و صفحه آرایی کتاب و نشریات اولین نکته است که بر خوانایی کتاب تأثیر می‌گذارد.
اصول تایپوگرافی کتاب و نشریات هنر و تکنیکی است که می‌توانید با استفاده از آن متن را خواندنی‌تر و جذاب‌تر کنید. نحوه چیدمان و نمایش متن در صفحه و همچنین نوع فونت‌هایی که برای حروف و کلمات موجود در صفحه استفاده می‌شود مواردی است که جزو تایپوگرافی به شمار می‌روند. بر این مبنا مواردی مانند انواع حروف، اندازه نقطه، طول خط، فاصله خط، تنظیم فضای بین دو حرف و … مورد بررسی و توجه قرار می‌گیرد تا کتاب اصولی و به بهترین شکل ممکن به نظر برسد.
تایپوگرافی چیست
قبل از اینکه به نکات اصولی تایپوگرافی کتاب و نشریات بپردازیم، لازم است ابتدا با مفهوم کلی تایپوگرافی آشنا شویم. در اصطلاح تایپوگرافی به نحوه چیدمان و شکل ظاهری تایپ (حروف، اعداد و نمادها) برای رسیدن به یک زبان بصری و هنری گفته می‌شود و طراح تلاش می‌کند با انجام تنظیمات و تغییرات لازم روی تایپ(حروف و کلمات) به یک زبان بصری دست یابد.
تایپوگرافی حرفه‌ای، یک توانایی تخصصی در بحث صفحه‌آرایی کتاب، مجلات و سایر نشریات چاپی و الکترونیکی می‌باشد. بنابراین زمانی که طراح، جهت خوانایی بیشتر از تکنیک‌هایی چون: استفاده از بزرگنمایی و یا کوچک‌کردن نمادها و فونت‌ها، تغییر کنتراست، تغییر شکل و ساختار بدون از دست‌دادن خوانایی و موارد دیگر استفاده کند و بتواند در درک و نمایش بهتر محتوا تاثیرگذار باشد، می‌تواند تایپوگرافی خاص خود را طراحی کند و در صفحه آرایی کتاب و نشریات از آن بهره ببرد.
بهره‌گیری از اصول تایپوگرافی به عنوان یک هنر و فرآیند کار با حروف، می‌تواند تاثیر مثبت و زیادی در طراحی جلد و صفحه‌آرایی کتاب و نشریات داشته باشد و به جذاب شدن کار کمک زیادی می‌کند.
اصول تایپوگرافی کتاب و نشریات
برای طراحی صفحات کتاب باید توجه داشته باشید که از چه عناصری به چه شکلی استفاده کنید تا کتاب شما حرفه‌ای به نظر برسد و در عین حال خواندن مطالب آسان و لذت‌بخش باشد. برای صفحه آرایی کتاب و نشریات نیز مواردی به عنوان اصول تایپوگرافی مثل: انتخاب فونت/قلم، انداره تایپ، چیدمان و محل قرارگیری انواع تایپ ومتون در صفحه، طول متن و پاراگراف‌ها، رنگ و کنتراست تایپ و … وجود دارد که باید آنها را مد نظر قرار دهید تا به یک کار اصولی و حرفه‌ای دست یابید. در ادامه به بررسی هر یک می‌پردازیم.
انتخاب قلم (فونت) مناسب
شما برای تایپوگرافی کتاب به هزاران نوع فونت (قلم) دسترسی دارید، اما تنها تعداد کمی از آنها هستند که می‌‌توانند گزینه مناسبی برای طراحی و صفحه‌آرایی کتاب و نشریات شما باشند. استفاده درست از فونت مناسب بر اساس موضوع و محل استفاده، نکته‌ای است که باید مد نظر قرار گیرد.
بسیاری از افراد تازه‌کار، برای صفحه آرایی کتاب و نشریات از فونت‌های نامرتبط و غیرمتعارف استفاده می‌کنند، که تنها نتیجه آن داشتن طرحی غیرعادی با خوانایی مشکل برای مخاطب مورد نظر است.از این رو بهتر است از فونت‌های ساده با ساختار منسجم استفاده شود.
اندازه قلم در تایپوگرافی
انتخاب اندازه درست قلم مورد دیگری است که باید در تایپوگرافی کتاب و نشریات به آن توجه شود. ایجاد تفاوت در اندازه بخش‌های مختلف مثل عنوان‌ها، بدنه متن، سوتیتر و پاورقی و موارد دیگر باعث می‌شود خوانایی متن بهتر شده و مخاطب به موارد مد نظر توجه کند. به عنوان مثال استفاده از اندازه بزرگ برای فونت عنوان‌ها و تایپوگرافی‌هایی که در صفحات خاص طراحی می‌شوند، نظر مخاطب را به خود جلد می‌کند.
رنگ و کنتراست در تایپوگرافی کتاب و نشریات
استفاده از رنگ و کنتراست رنگی در تایپوگرافی، ابتدایی‌ترین و البته کاربردی‌ترین کاری است که یک طراح و صفحه آرا می‌تواند برای رسیدن به طرحی جذاب، در کار خود بهره بگیرد. استفاده از رنگ برای القای حس و همچنین ایجاد تمایز در کار می‌تواند بسیار کاربردی باشد. بسته به محل استفاده می‌تواند تایپ و پس‌زمینه‌ای که تایپ درآن قرار دارد رنگ و کنتراست خاص خود را داشته باشد.
طول متن در تایپوگرافی
می‌توان طول متن در تایپوگرافی را بر مبنای 2 موضوع تعیین کرد، یکی اندازه و ابعاد صفحه و دیگری اهمیت و حجم متن/تایپ. در کنار این موارد باید به فضای سفید موجود در صفحه نیز توجه ویژه‌ای کرد و با توجه به آن و اهداف مد نظر، به تایپوگرافی پرداخت.
تایپوگرافی در کتابهای الکترونیک
تا چند دهه پیش تایپوگرافی بصورت دستی و سنتی بوده و اغلب کتاب‌ها بصورت چاپی در اختیار علاقه مندان خود قرار می‌گرفت. اما امروزه دنیا هرچه بیشتر به سمت دیجیتالی شدن می‌رود و نشریات نیز از این قاعده مستثنی نیستند. امروزه استفاده از فایل‌های دیجیتالی کتاب (کتابهای الکترونیک) باعث شده است که طراحان علاوه بر توجه به نسخه‌های چاپی کتاب و نشریات طراحی شده، به جذابیت و خوانایی کتاب در ابزارهای الکترونیک نیز توجه داشته باشند.
نکته‌ای که باید در طراحی و صفحه آرایی کتاب و نشریات الکترونیک به آن توجه ویژه‌ای شود، تفاوت نمایش و خوانایی نسخه‌های چاپی و الکترونیک است. به دلیل نمایش کوچکتر صفحات در مانیتور نسبت به نسخه چاپی، در نسخه الکترونیک اگر ابعاد صفحه یکسان است باید اندازه قلم(فونت) بزرگتر از نسخه چاپی انتخاب شود.
امیدواریم از این مقاله نهایت استفاده را ببرید
همراه ما باشید در نشرآنلاین ♥
باتشکر از مطالب مفیدتون
اگر نمونه تایپوگرافی کتابهای فارسی رو هم بذارید خیلی عالیه
در بروزرسانی های آینده سعی میکنیم از نمونه های داخلی هم استفاده کنیم.