طنزنویسی را نمیتوان طبق قوانین و ضوابط خاصی آفرید، چرا که داستان طنز بر اساس شکستن ضوابط خلق میشود. حتما این سوال برای شما پیش آمده که پس چگونه داستان طنز بنویسیم؟ نکاتی وجود دارد که می تواند شما را در این مسیر کمک کند که ما در این مقاله به آنها خواهیم پرداخت.
شناخت طنز
قبل از اینکه شروع به پردازش داستان طنز خود کنید باید شناختی کامل در مورد موارد پیرامون این موضوع داشته باشید. پس ابتدا یک بررسی کامل در مورد طنز، شادی و خنده و رفتارهای روانشناختی انسان داشته باشید. برای این کار در مورد موضوعات زیر به مطالعه کسب اطلاعات بپردازید.
- انسان چگونه و به چه چیزهایی میخندد؟
- شکلهای مختلف شوخی و شوخطبعی را بشناسید!
- در رابطه با منشا خنده و طنز مطالعه کنید.
- نظریههایی که درباره شکلگیری خنده و طنز وجود دارد را بررسی کنید؟
- تعریف و تفاوتهای مفاهیمی چون طنز، کمدی، فکاهی، لطیف و … چیست؟
- با فنون و تکنیکهای تولید طنز آشنا شوید و بررسی کنید چه تکنیکهای پرکاربردتر هستند و نتیجه بهتری داشته اند و چه زمانی بهترین زمان برای استفاده یک تکنیک طنز است.
چگونگی خلق آثار طنز
برای تولید داستان طنز میتوانید موارد زیر را مد نظر قرار دهید.
مشخص نمودن تکلیف خود با طنز
طنز نسبی میباشد و به برداشت و درک اشخاص وابسته است. هر چه عمیقتر باشد و در لایههای اثر بیشتر پوشیده و مخفی باشد و کمتر دیده شود، نسبیت آن بیشتر است. اثری را که امکان دارد از دید شما جزو آثار طنز به شمار آید، امکان دارد شخصی دیگر مطالعه نماید و این گونه اظهار نظر کند: “خب! این طنزش کجاست؟”
لازمهی طنزنویسی، بی رحمی
پیش و بیش از آنکه طنزنویسی، “تکنیک” را به عنوان پشتوانۀ خود داشته باشد، حاکی ازنوعی”نگاه” میباشد. طنزنویس، این اختیار را دارد که از موضوعی فراتر، با انتقاد، بیرحم و با فاصله روی موضوع مورد نظر اثرآفرینی نماید.
مهمترین گام، تعیین قالب
تعیین ظرف و قالب مناسب برای نخستین ایده، با اهمیتترین قسمت طنزنویسی میباشد. نوشتن طنز بیشتر از سایر بخشهای ادبیات داستانی بر پایه تفکر و تعقل میباشد و از روی علم و آگاهی خلق میگردد. این آگاهی (که در همه اوقات آفرینش اثر حضور دارد) نخست در تعیین قالب است که متجلی میگردد. در آغاز از خود این سؤال را بپرسید که نخستین ایدهی من مناسب برای چه قالب، ژانر یا ظرف میباشد؟
ایدهی اولیه، حس تضاد
گاه با این سوال که چگونه داستان طنز بنویسیم مواجه میشویم و باید بدانیم که یک اثر طنز نیز همانند سایر اثر داستانی دیگر با یک ایدۀ اولیه شروع میشود، تصویری هر چند بی مفهوم از یک ناپایداری که در ذهن تجلی مییابد. این ایده، در داستان طنز همواره با حس تضاد همراه است. هر اثر طنز، یک آفرینش میباشد؛ خلق یک تضاد در محیط درون یا پیرامون هنرمند که قالب داستان به خود میگیرد و به زبان می آید. شما در داستان طنز، لازم است در آغاز تضادی را حس نمایید تا آن را در قالب روایت بیان کنید و کار را پیش ببرید.
شخصیت پردازی
شخصیتهای آثار طنز، اغراق آمیز میباشند. این اغراق را میتوانید به وسیلهی بزرگ نمایی یا کوچک نمایی شخصیتها صورت دهید. شخصیتهای آثار طنز، یا کوچکتر از آن هستند که در عالم واقع دیده میشوند، یا بالعکس، بزرگتر از حد خودشان در دنیای واقعی میباشند. ( لازم به ذکر است اغلب سایزی که آثار طنز برای شخصیتها صورت میدهند مناسبترشان میباشد، انگار که طنز نویس نقاب از ظاهر اشخاص برمی دارد!) در هر صورت اثر طنز هر چقدر هم واقع نما باشد یا داستان زندگی آدمهای واقعی را نشان دهد، بر اساس این کوچک نمایی یا بزرگ نمایی، نقشی اغراق شده از آنها را نشان میدهد.
طنز کلامی
مخاطب در یک اثر طنز، چیزی را مشاهده میکند که سر جایش نمیباشد و این باعث خنده وی می شود. قسمتی از این “سر جایش نبودن” میتواند به صورت جداگانه از سوژه، در زبان اثر نمود پیدا کند.
بازی با قوانین و قواعد
در داستان طنز، ضوابط و آموزشهای کلاسیک داستان نویسی مفهومی ندارد. به این دلیل که طنز، میتواند ناممکن ها را ممکن کند. در طنز، می توان از قالبهایی که در داستان نویسی ممنوع است را استفاده نمود و موجب لذت بردن مخاطب به دلیل ورود به حریمهای ممنوع شد.
غافلگیری در گره گشایی
یک گره گشایی تکان دهنده و غافلگیر کننده، با قدرت ترین مورد برای قسمت پایانی داستان طنز شما میباشد. تعجب، عامل خنده است و این حس شگفت در داستان طنز و در غافلگیری پایانی به شدت میرسد.