اهمیت رعایت اصول صفحه آرایی
صفحه آرایی کتاب بعنوان مرحله‌ی مهم پیش از چاپ، قواعد و اصولی دارد که باید رعایت شود. اگر اصول صفحه آرایی کتاب و نشریات به درستی انجام شود هم باعث افزایش سطح کیفیت کار و در نتیجه جذب بیشتر مخاطب می‌شود و هم از بسیاری از خطاها و مشکلات در زمان چاپ و بعد از چاپ جلوگیری می‌کند، لذا طراح و صفحه آرا باید با آگاهی کامل به اصول صفحه آرایی، کتاب را طراحی و صفحه آرایی کنند.
همه اقداماتی که در صفحه آرایی انجام می‌شود باید برای رسیدن به یک سند یکپارچه، منظم و اصولی باشد، که مخاطب بدون پیچیدگی به راحتی با آن ارتباط برقرار کند.
چک لیست صفحه آرایی اصولی
قواعد متعددی در صفحه آرایی اصولی حائز اهمیت هستند که با مطالعه و کسب دانش می‌توان از آنها آگاه شد، اما بخش زیادی از این قواعد نیازمند تجربه کردن است، لذا دانش و تجربه مکمل یکدیگرند و در رعایت اصول صفحه آرایی باید هر دو را بدست آورد. برخی از مواردی که باید در صفحه آرایی اصولی در نظر گرفته شود شامل موارد زیر است که به طور مختصر به آنها پرداخته‌ایم.
انتخاب قطع استاندارد و مناسب
اگر قرار است کتاب یا نشریه ای چاپ شود باید قطع مناسب با موضوع و محتوای کار و بر مبنای استانداردهای چاپ انتخاب شود تا از بروز مشکلات متعدد جلوگیری شود. برای نشریه و کتاب الکترونیک هم شرایط همین هست و قطع کار باید مناسب با محتوا و موضوع باشد و نوع دستگاه یا فضایی که قرار هست در آن نمایش داده شود در نظر گرفته شود.
قطع کتاب را معمولا ناشر یا نویسنده با توجه به محتوا یا ساختار سازمانی خود تعیین می‌کند، اما اگر این کار به طراح و صفحه آرا سپرده شود، باید بر پارامترهای مختلف مثل نوع محتوا یعنی نوشتاری یا تصویری بودن کار، تیتربندی‌ها، تقسیم‌بندی‌های محتوایی، نوع مخاطب، میزان فضای مورد نیاز تصاویر، وجود یا عدم وجود ریزنقش‌ها و عناصر گرافیکی و … قطع مناسب انتخاب شود.
البته پیش‌فرض‌هایی برای انتخاب قطع کتاب یا نشریات وجود دارد که اگر دوست دارید با این موارد آشنا بشین مقاله قطع استاندارد کتاب و مجله را مطالعه کنید.
استفاده از گریدبندی مناسب
گرید بعنوان تعیین کننده ساختاری کلی قرارگیری محتوا در صفحات، مشخص می‌کند که حاشیه صفحه، محل و نوع قرارگیری مطالب، ابعاد و تعداد ستون‌های متن و تقسیمات دیگر چگونه باشد. استفاده از گریدبندی مناسب، شما را در صفحه آرایی سریع و اصولی به‌خوبی کمک و راهنمایی می‌کند، پس حتما اطلاعات کافی در این مورد را بدست بیاورید و به درستی از گرید استفاده کنید. برای آشنایی بیشتر با گرید می‌توانید مقاله گرید در صفحه آرایی را مطالعه کنید.
انتخاب نوع و سایز فونت
قطعا فونت یکی از مهم‌ترین و تاثیرگذارترین عناصر صفحه آرایی است که بسیار در خوانایی و ایجاد جذابیت کتاب و نشریات نقش دارد، پس در انتخاب فونت وسواس به خرج دهید. با توجه به تولید و تنوع فونت‌های جدید انتخاب فونت مناسب می تواند وجه تمایز کار شما باشد. فونت نیز باید با توجه به مخاطب و نوع محتوا در نظر گرفته شود و انتخاب درست نوع فونت می‌تواند مفهوم محتوا را بهتر انتقال دهد و در مقابل فونت نامناسب می‌تواند تاثیرگذاری یک اثر را به کلی از بین ببرد.
انتخاب سایز مناسب برای متن‌ها و جایگاه‌های مختلف، فاصله بین کلمات و فاصله بین سطرها و … از مواردی هستند که باید در این بخش به آنها توجه شود.
برای آشنایی بیشتر با این موضوع مقاله انتخاب فونت مناسب صفحه آرایی را مطالعه کنید.
ترتیب اجزای کتاب
اجزا و صفحات کتاب شامل 3 بخش صفحه‌های پیش‌از متن، صفحه‌های متن و صفحه‌های پس از متن می‌شود که هر یک شامل بخش‌های مربوط به خود است. مثلا برای اجزای داخلی کتاب ترتیب صفحات معمولا صفحه ورودی، صفحه سفید، صفحه عنوان، صفحه شناسنامه، فهرست و … است که باید با آنها آشنایی داشت. البته این یک استاندارد کلی و پیش‌فرض است که می‌تواند در کتاب‌ها با موضوع‌های مختلف متفاوت باشد.
برای مشاهده جزئیات بیشتر در این مورد مقاله آشنایی با اجزای کتاب را مطالعه کنید.
نکات ساختاری متن
در پاراگراف بندی، تیتربندی و لایه‌بندی متن قواعدی وجود دارد که بسیاری مواقع به آن توجه نمی‌شود، همین مورد باعث می‌شود زمانی که کار صفحه آرایی ظاهرا تمام شده و جهت بررسی برای یک فرد آگاه به اصول صفحه آرایی ارسال می‌شود، با انبوهی از اشتباهات و خطاهای مرتبط با این موضوع مواجه شود که نیاز به اصلاح دارد. گاهی این موارد به قدری زیاد است که نیاز است صفحه آرایی مجدد انجام شود.
طراح و صفحه آرا وظیفه دارند ساختار متنی را به شکلی طراحی و چیدمان کنند که از هم از نظر ظاهری و هم از نظر اصولی زیبا و قاعده‌مند باشد که شامل موارد زیر است:
- محل مناسب قرارگیری تیترهای مختلف در صفحه
- محل قرارگیری آخرین خط یا خط‌های پاراگراف در ستون یا صفحه
- نسبت‌های سطرها
- ساختار ظاهری پاراگراف‌ها
- و موارد دیگر
رعایت اصول رنگ بندی در صفحه آرایی
شناخت و استفاده اصولی از رنگ بندی در کتاب و نشریات می‌تواند در همه جوانب بر روی کار مثل خروجی چاپ تاثیرگذار باشد پس باید بطور دقیق انتخاب شود. شناخت شیوه‌های استفاده از رنگ نه تنها می‌تواند در زیبایی کار صفحه آرایی تاثیر گذار باشد، بلکه استفاده اصولی از رنگ در کار باعث جلوگیری از مشکلات چاپی و در برخی موارد باعث کاهش هزینه‌های تولید کتاب و نشریات می‌شود. اگر دوست دارید در این مورد بیشتر بدانید مقاله رنگ بندی در صفحه آرایی کتاب و مجله را مطالعه کنید.
اصول ترکیب بندی در صفحه آرایی
علم و شناخت قواعد و اصول ترکیب بندی نه تنها در موضوع صفحه آرایی، بلکه در هنرهای مختلف از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و داشتن دانش کافی در آن باعث رسیدن به نتیجه ایده آل قطعا تاثیر بسزایی دارد.
شناخت قواعد ترکیب بندی در کنار خلاقیت باعث می‌شود صفحه آرایی جذاب و اصولی انجام شود و مفهوم به خوبی انتقال پیدا کند.
رعایت تناسبات، چیدمان درست عناصر بصری مختلف، استفاده درست از فضاهای مثبت و منفی در صفحه و … از نکاتی است که در ترکیب‌بندی به آنها توجه می‌شود. در مقاله ترکیب‌بندی در صفحه آرایی به نکاتی پرداخته شده که می‌تواند برای شما مفید باشد.
مواردی که بیان شد بخشی از نکات اصلی صفحه آرایی است که برای رسیدن به یک کار حرفه ای و بدون اشکال باید به آنها توجه کرد. اگر شما به عنوان یک طراح و صفحه آرا فعالیت می‌کنید قاعدتا باید در مورد نکاتی که گفته شد دانش و تجربه لازم را داشته باشید، آگاهی از این موارد لازمه‌ی صفحه آرایی حرفه‌ای است و اغماض‌پذیر نیستند.
امیدواریم این مقاله برای شما مفید باشد
اگر سوال یا اطلاعاتی داشتید در بخش کامنت های این مقاله با ما درمیان بگذارید.
با ما همراه باشید در نشرآنلاین ♥
مثلاً الان من بخوام یه کتاب الکترونیک از محصولات فروشگاهم داشته باشم، شما این کار رو انجام می دید؟ اگر بله مراحل انجام کار به چه صورت هست ؟
سلام. بله البته
شما میتونید از طریق سایت ثبت سفارش کنید و مشخصات سفارشتون رو توضیح بدید و فایل موردنظرتون رو در سیستم بارگذاری کنید. پس از بررسی کارشناسان ما هزینه و زمان لازم برآورد شده و بعد از اون صفحه آرایی کتاب الکترونیک شما شروع می شه.
مطالب مفیدی در متن بود.
بخصوص نکته انتهایی که فکر میکردم فقط در کتاب های زبان انگلیسی بایستی رعایت بشه ولی مثل اینکه اینطور نیست. 🤔
سایتتون بسیار خوب است بنده مطالب زیادی آموختم خیلی مفید بود.
از این اتفاق بسیار خرسندیم 🙂
سلام
بنده از طرفداران کتاب خوانی هستم و هر مطلبی که در زمینه کتاب باشه برای من جالبه ممنون از سایت خوبتون
سلام خوب بود مطلبتون اموزنده بود وتاحدزیادی کمکم کردتوی بعضی جاهابه مشکل میخوردم که حل شد
سلام. یادآوری بسیار خوبی بود.
بسیاری از جوانان کشور و حتی نوجوان اهل مطالعه و تحقیق هم اکنون علاقمند به نگاشتن و تولید کتاب هستند گرچه شاید به نظر برسد دوران کتاب و نگارش آن بخاطر بوجود آمدن و گسترش شبکه های اجتماعی داخلی و خارجی به سر رسیده باشد اما آنچه از تجربیات گذشته به اثبات میرساند این است که هر تکنولوژی و فناوری جای خود را در اجتماع دارد و ابزارهای جدید هرگز نمی تواند بطور کامل باعث تضعیف یا کنارزدن فناوری های پرکاربرد و ضروری قبلی شوند.
اندک سوابق کاری و تخصصی دارم و در خدمتم
موفق باشید
ممنون از توجه و نکات مفیدی که بیان کردید
با سلام
خیلی صفحه آرایی کتاب ها مهمه هم برا تبلیغات وفروش وحتی روی برداشتی که خوانندگان کتاب از کتاب پیدا مینند اهمیت داره لطفا برین و با آموزش و پرورش صحبت کنید که کتابای بچه های دبستانی رو این قدر خشک وبی مزه چاپ نکنن که بچه دبستانی از هرچی کتاب هست بدش بیاد و برید باهاشون قرار داد ببندید و همکاری کنید
ممنون
دقیقا همینطوره!
ما هم علاقه مند این موضوع هستیم ولی متاسفانه بسیاری از سازمان‌ها و ارگان‌های ما شرایط خاص و یک جانبه‌ای برای همکاری دارن که همکاری باهاشون رو سخت میکنه…
سلام همه اصول صفحه آرایی همیناست فقط یعنی همیارو من رعایت کنم تو کارم کافیه ؟
سلام
دوست عزیز اینها بخشی از موارد پایه ای اصول صفحه آرایی هستند که باید رعایت بشن
مسائل مختلفی در صفحه آرایی اهمیت دارند که بخش زیادی از اونها با تجربه به دست میاد
البته نکات و جزییات کامل رو در دوره ی آموزشی صفحه آرایی توضیح خواهیم داد.
مرسی از مطلب مفیدتون؛ مقاله یا مطلب کامل تری در این باره دارید به من معرفی کنید که جزئی تر موضوعات رو توضیح بده؟!
سلام، ممنون از شما؛
در متن مقاله اصول صفحه آرایی که مطالعه کردید، در پایان هر بخش لینک مقاله‌ای قرار داده شده که توضیحات کاملی در رابطه با هر موضوع بیان شده، میتونید از این مقالات هم برای یادگیری هرچه بهتر اصول صفحه آرایی استفاده کنید.